Τα αυτοκίνητα, οι μοτοσυκλέτες και γενικά όλα τα οχήματα χρειάζονται συντήρηση τόσο για να μας μεταφέρουν με ασφάλεια, όσο και για να λειτουργούν καλά για περισσότερο καιρό, να μεγιστοποιηθεί με άλλα λόγια η διάρκεια ωφέλιμης ζωής τους.
Ωστόσο, ένα απλό σέρβις ή μια αλλαγή λαδιών δεν είναι αρκετή, καθώς υπάρχουν πολλά και διάφορα που πρέπει να κάνουμε προκειμένου να έχουμε ένα σωστά συντηρημένο όχημα.
Στο συγκεκριμένο άρθρο θα προσπαθήσουμε να καλύψουμε κάποια από αυτά. Η διάρθρωση του άρθρου είναι η ακόλουθη:
Τακτική συντήρηση (service)
Η συντήρηση του οχήματος μας είναι πολύ σημαντική για την ασφάλεια, τόσο τη δική μας όσο και των αγαπημένων μας προσώπων που επιβαίνουν σε αυτό, για αυτό καλό είναι να είμαστε τυπικοί και να μην την αμελούμε.
Ας δούμε λοιπόν τι περιλαμβάνει η συντήρηση αυτή και κάθε πότε πρέπει να γίνεται.
Τι περιλαμβάνει το σέρβις του αυτοκινήτου
Το κλασικό σέρβις ενός αυτοκινήτου περιέχει εργασίες οι οποίες ποικίλλουν ανάλογα με το μοντέλο ή τον τύπο του αυτοκινήτου, αλλά και ανάλογα με το συνεργείο (εξουσιοδοτημένο ή μη) το οποίο αναλαμβάνει τη συντήρηση.
Σε γενικές γραμμές πάντως μπορούμε να πούμε ότι οι κλασικές εργασίες συντήρησης που γίνονται στο πλαίσιο του σέρβις περιλαμβάνουν:
- αλλαγή λαδιών (συνήθως χρησιμοποιούνται συνθετικά λιπαντικά, ανάλογα με τον τύπο που ορίζει ο κατασκευαστής),
- αντικατάσταση του φίλτρου αέρα,
- αλλαγή του φίλτρου λαδιού
- καθαρισμό ή αλλαγή του φίλτρου βενζίνης,
- αντικατάσταση ή καθαρισμό του φίλτρου της καμπίνας των επιβατών,
- αλλαγή των σπινθηριστών (μπουζί),
- συμπλήρωση του καθαριστικού υγρού για το παρμπρίζ,
- συμπλήρωση των υγρών του ψυγείου (παραφλού),
- έλεγχο της στάθμης των υγρών των φρένων
- έλεγχο των φρένων του οχήματος (τακάκια, δίσκοι κλπ) και αντικατάσταση όπου χρειάζεται,
- έλεγχο του συστήματος διεύθυνσης του αυτοκινήτου ,
- έλεγχο του συστήματος φόρτισης της μπαταρίας (δυναμό),
- έλεγχο των φώτων (θέσης, πορείας, φλας, όπισθεν, ομίχλης, πινακίδας, καμπίνας κλπ) και αλλαγή λαμπτήρων όπου χρειάζεται,
- λίπανση κινούμενων μερών,
- λίπανση των θυρών και των των κλειδαριών του οχήματος,
- έλεγχο της κατάστασης των ελαστικών του αυτοκινήτου,
- έλεγχο της φθοράς των υαλοκαθαριστήρων
Βέβαια αρκετά από τα ανταλλακτικά που ενδέχεται να χρειαστούν κατά το σέρβις ενός αυτοκινήτου όπως για παράδειγμα τα τακάκια των φρένων οι λάμπες, οι υαλοκαθαριστήρες κλπ συνήθως δεν συμπεριλαμβάνονται στο βασικό κόστος του σέρβις και αντικαθίστανται κατόπιν συνεννόησης και έπειτα από ενημέρωση για το ακριβές κόστος τους.
Κάθε πότε πρέπει να κάνουμε σέρβις
Το service ή αλλιώς η γενική συντήρηση του αυτοκινήτου μας πρέπει να γίνεται περίπου μια φορά τον χρόνο (ανάλογα με το τύπο ή την μάρκα του αυτοκινήτου) ή αλλιώς με την συμπλήρωση περίπου 15.000 με 20.000 χιλιομέτρων, όποιο από τα δύο έλθει πρώτο.
Διαφορετικά, αν δεν είμαστε σίγουροι, το βέλτιστο είναι να συμμορφωνόμαστε με τις υποδείξεις του εκάστοτε κατασκευαστή κάθε οχήματος.
Στα περισσότερα αυτοκίνητα υπάρχει το λεγόμενο μικρό και μεγάλο σέρβις, κατά τα οποία γίνονται διαφορετικοί έλεγχοι και εργασίες. Παραδείγματος χάριν στο μικρό σέρβις συνήθως γίνεται μόνο αλλαγή λαδιών μαζί με κάποιους βασικούς ελέγχους, ενώ στο πλήρες σέρβις ελέγχονται σχεδόν τα πάντα.
Γενικά, είναι καλό να τηρούμε τα χρονοδιαγράμματα των ελέγχων και να είμαστε τυπικοί γιατί η σωστή συντήρηση ενός αυτοκινήτου είναι σημαντική για την ασφάλεια όσων επιβαίνουν σε αυτό.
Επίσης, καλό είναι να ενημερώνουμε το βιβλίο συντήρησης του οχήματος μας, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα ξέρουμε ανά πάσα στιγμή τι χρειάζεται το αυτοκίνητο μας από άποψη συντήρησης.
Έτσι, όταν θελήσουμε να πουλήσουμε κάποια στιγμή το όχημα μας, θα έχουμε ένα σημαντικό πλεονέκτημα, καθώς οι περισσότεροι πιθανοί αγοραστές συνήθως ζητούν το βιβλίο με τις εργασίες συντήρησης.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάποιοι έλεγχοι δεν περιλαμβάνονται ούτε στο μικρό, ούτε στο μεγάλο σέρβις οπότε πρέπει να είμαστε ενημερωμένοι αφενός για το ποιοι είναι αυτοί και αφετέρου για το κάθε πότε πρέπει να γίνονται.
Κλασικό παράδειγμα τέτοιου ελέγχου είναι η αλλαγή του ιμάντα χρονισμού η οποία πρέπει να γίνεται στα περισσότερα αυτοκίνητα κάθε 60.000 χιλιόμετρα, δηλαδή στα 60.000, στα 120.000, στα 180.000 κλπ.
Άλλο παράδειγμα αποτελούν οι αναρτήσεις του αυτοκινήτου μας, οι οποίες πρέπει να φροντίζουμε να είναι σε καλή κατάσταση και να τις αντικαθιστούμε όταν παλιώσουν για λόγους όχι μόνο άνεσης αλλά κυρίως ασφάλειας, το σύστημα δίσκου-πλατώ του συμπλέκτη του αυτοκινήτου κλπ.
Που και κυρίως από ποιον πρέπει να γίνεται το σέρβις
Το σέρβις ή αλλιώς η συντήρηση του αυτοκινήτου, πρέπει να γίνεται μόνο σε εξουσιοδοτημένα συνεργεία, ανάλογα με τον τύπο και την μάρκα του εκάστοτε αυτοκινήτου και γενικότερα οχήματος.
Τα πρώτα χρόνια, όταν δηλαδή το αυτοκίνητο βρίσκεται ακόμη εντός εγγύησης (συνήθως τα τέσσερα με πέντε πρώτα χρόνια ή και περισσότερο, ανάλογα με το αυτοκίνητο), η συντήρηση πρέπει να γίνεται αποκλειστικά και μόνο στην επίσημη αντιπροσωπεία.
Κι αυτό όχι μόνο για να μην χάσει κανείς τη εγγύηση, αλλά και για να διατηρείται το αυτοκίνητο του σε καλή κατάσταση δεδομένου ότι οι αντιπροσωπείες έχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία και χρησιμοποιούν αποκλειστικά και μόνο γνήσια ανταλλακτικά.
“καλό είναι το σέρβις να γίνεται στην επίσημη αντιπροσωπεία” />
Μετά το πέρας (λήξη) της εγγύησης που δίνει η εκάστοτε κατασκευάστρια εταιρία, μπορεί κανείς να συνεχίσει να πηγαίνει στις αντιπροσωπείες, αλλιώς καλό είναι να απευθύνεται σε εξουσιοδοτημένα συνεργεία, τα οποία έχουν ελεγχθεί και έχουν πάρει την έγκριση των αντίστοιχων κατασκευαστών.
Άλλωστε οι περισσότερες, αν όχι όλες σχεδόν οι αντιπροσωπείες εφαρμόζουν ειδικά προγράμματα ή προσφέρουν προνομιακές τιμές ή πακέτα όχι μόνο στα ανταλλακτικά, αλλά και στις συνήθεις ετήσιες εργασίες συντήρησης (σέρβις) προκειμένου να διατηρήσουν τους πελάτες τους ακόμη και μετά τη λήξη της εργοστασιακής εγγύησης.
Έτσι μπορεί κανείς να εξασφαλίσει ότι το αυτοκίνητο του θα συνεχίσει να συντηρείται από κατάλληλα καταρτισμένο, αλλά και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό.
Ούτως ή άλλως, καλό θα είναι να αποφεύγουμε να πηγαίνουμε στον “μάστορα της γειτονιάς” ο οποίο μπορεί να ήταν ο καλύτερος κάποτε, αλλά στην εποχή μας με τόσα πολλά ηλεκτρονικά μέρη που διαθέτουν τα καινούργιας τεχνολογίας αυτοκίνητα, απαιτούν ειδικό χειρισμό, αλλά και εξοπλισμό.
Συντήρηση – αντικατάσταση ελαστικών
Τα λάστιχα του αυτοκινήτου μας είναι από τα “μέρη” εκείνα που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή και κατάλληλους χειρισμούς, καθώς είναι πολύ σημαντικά μιας και είναι αυτά που μας εξασφαλίζουν την σωστή πρόσφυση στο οδόστρωμα και ουσιαστικά είναι υπεύθυνα (μαζί με τις αναρτήσεις) για την ασφαλή επαφή μας με αυτό.
Παρόλα αυτά δεν χρειάζονται ιδιαίτερη συντήρηση και κάποια ειδική φροντίδα υπό την έννοια ότι δεν υπάρχει κάτι που να μπορεί να κάνει ο οδηγός ή ο ιδιοκτήτης του οχήματος (πχ service ή κάτι αντίστοιχο) για να παρατείνει την διάρκεια ζωής τους ή να βελτιώσει την κατάσταση τους.
Πως να διατηρούμε τα ελαστικά σε καλή κατάσταση
Αυτό που χρειάζεται να κάνει κανείς είναι να οδηγεί το αυτοκίνητο του με σύνεση και με προσοχή για να εξασφαλίσει κατά το δυνατόν την μείωση της φθοράς των ελαστικών. Για παράδειγμα καλό είναι να μην αναπτύσσει κανείς πολύ υψηλές ταχύτητες καθώς τα ελαστικά στην περίπτωση αυτή ανεβάζουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες γεγονός που αυξάνει κατά πολύ τον κίνδυνο αστοχίας.
Φανταστείτε ότι σε ακραίες συνθήκες τα λάστιχα του αυτοκινήτου μπορούν να πάρουν φωτιά ή ακόμη και να εκραγούν με ότι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια όσων κινούνται με το όχημα αυτό.
Κάτι ακόμη που επηρεάζει τον χρόνο ζωής των ελαστικών του αυτοκινήτου μας είναι τα συχνά ή/και τα απότομα φρεναρίσματα. Θα έχετε ίσως προσέξει τα μαύρα σημάδια που αφήνει ένα φρενάρισμα στην άσφαλτο.
Τα σημάδια αυτά δεν είναι τίποτε άλλο από υπολείμματα του ελαστικού, το οποίο λιώνει λόγω της τριβής που αναπτύσσεται προκειμένου να ακινητοποιηθεί το όχημα κατά το φρενάρισμα, και το οποίο μένει πάνω στην άσφαλτο.
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με την απότομη εκκίνηση του οχήματος (σπινάρισμα). Τα λάστιχα του αυτοκινήτου ζορίζονται και φθείρονται περισσότερο.
Αυτό σημαίνει ότι όσο περισσότερο αποφεύγουμε τις απότομες εκκινήσεις, τα απότομα φρεναρίσματα και τις υψηλές ταχύτητες, τόσο αυξάνουμε τη διάρκεια ζωής των ελαστικών μας.
Τι κάνουμε αν σκάσει ένα λάστιχο
Τα ελαστικά, ανάλογα με την φθορά που έχουν υποστεί, συνήθως επισκευάζονται σε περίπτωση μικρής αστοχίας. Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να πάμε σε ένα ειδικό συνεργείο, το λεγόμενο βουλκανιζατέρ, και να ζητήσουμε να μας το φτιάξουν.
Ωστόσο, υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις που αν μας συμβούν τα ελαστικά είναι μη επισκευάσιμα. Αυτό μπορεί να συμβεί αν το λάστιχο:
- τρυπηθεί πλευρικά,
- αποχωριστεί η γόμα του με τα λινά,
- υπάρχουν πτυχώσεις στις γόμες ή στα λινά,
- έλθει σε επαφή με διαβρωτικές ουσίες κλπ.
Αν λοιπόν καταστραφεί μόνιμα ένα ελαστικό και χρειαστεί αντικατάσταση, τότε δεν μπορούμε να αλλάξουμε μόνο αυτό το ένα. Το σωστό -και ασφαλές- είναι τα ελαστικά να αλλάζονται σε ζευγάρια και μάλιστα αξονικά (δηλαδή τα μπροστινά και τα δυο μαζί ή τα πίσω επίσης μαζί σαν σετ).
Αν δεν θέλουμε ή δεν μπορούμε να αγοράσουμε καινούργια λάστιχα, μπορούμε να πάρουμε και μεταχειρισμένα, που είναι κατά πολύ οικονομικότερα, αλλά πρέπει να προσέξουμε να έχουν τον ίδιο βαθμό φθοράς.
Το ίδιο ισχύει και με τις διαστάσεις των ελαστικών, οι οποίες πρέπει να είναι ίδιες και στους τέσσερις τροχούς. Ελαστικά με διαφορετικές διαστάσεις, διαφορετικών κατασκευαστών και με διαφορετικό βαθμό φθοράς μπορεί να έχουν σημαντική επίπτωση τόσο στο κράτημα, όσο και στη σταθερότητα του οχήματος κατά την οδήγηση.
Έτσι αν αποφασίσουμε να αγοράσουμε καινούργια ελαστικά, πρέπει να αγοράσουμε τουλάχιστον δύο και καλό είναι να τα βάλουμε στον μπροστινό άξονα τοποθετώντας παράλληλα τα παλιά στον πίσω άξονα του αυτοκινήτου μας.
Κάθε πότε πρέπει να αντικαθιστούμε τα λάστιχα στο αυτοκίνητο
Γενικά λέγεται ότι τα λάστιχα του αυτοκινήτου πρέπει να αλλάζονται κάθε δυο με τρία χρόνια ή κάθε 30.000 με 40.000 χιλιόμετρα. Στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο δεν είναι απόλυτα σωστό.
Στην πράξη, δεν υπάρχει μια στάνταρ απάντηση σχετικά με το πόσο συχνά πρέπει να αλλάζουμε τα ελαστικά ενός αυτοκινήτου κι αυτό γιατί η φθορά τους επηρεάζεται από μια σειρά παραγόντων όπως:
- το στυλ οδήγησης (συντηρητικό, επιθετικό, γρήγορο κλπ),
- ο αριθμός των διανυθέντων χιλιομέτρων ανά έτος,
- η ποιότητα του οδοστρώματος (πχ άσφαλτος, χωματόδρομος κλπ),
- οι καιρικές συνθήκες (ήλιος, βροχή κλπ),
- οι συνθήκες στάθμευσης του οχήματος (πχ στον δρόμο, σε πυλωτή ή σε κλειστό γκαράζ),
- η παλαιότητα (γήρανση) τους
Στρώσιμο καινούργιων ελαστικών
Όταν τα λάστιχα του αυτοκινήτου μας είναι καινούργια, είτε πρόκειται για καινούργιο όχημα, είτε για όχημα στο οποίο έχει γίνει αντικατάσταση ελαστικών, καλό είναι το πρώτο διάστημα να οδηγούμε συντηρητικά.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι για κάποιον αριθμό χιλιομέτρων (συνήθως γύρω στα 1000 χιλιόμετρα) καλό είναι να αποφεύγουμε τα απότομα φρεναρίσματα, τα σπιναρίσματα και τις υψηλές ταχύτητες.
Η περίοδος αυτή είναι το λεγόμενο στρώσιμο των ελαστικών, το οποίο αν γίνει σωστά εγγυάται τη μέγιστη απόδοση τους, καθώς και την μεγιστοποίηση της διάρκειας ζωής τους.
Πόσος είναι ο μέγιστος χρόνος ζωής ενός ελαστικού
Όπως τα περισσότερα πράγματα, έτσι και τα λάστιχα των αυτοκινήτων έχουν συγκεκριμένο μέγιστο χρόνο ζωής. Μετά την πάροδο πέντε χρόνων ή και παραπάνω, ελαστικά που βρίσκονται σε λειτουργία, θα πρέπει να ελέγχονται σχολαστικά και λεπτομερώς, τουλάχιστον μία φορά ετησίως.
Για προληπτικούς λόγους, ελαστικά ηλικίας 10 χρόνων (σύμφωνα με την ημερομηνία κατασκευής τους που αναγράφεται πάνω τους) είναι προτιμότερο για λόγους ασφαλείας να αντικαθίστανται με καινούργια ακόμη και αν φαίνονται καινούργια ή όντως είναι αχρησιμοποίητα ή έχουν μικρό βαθμό φθοράς.
Στα μεγαλύτερα οχήματα (φορτηγά, λεωφορεία κλπ) η διάρκεια ζωής των ελαστικών είναι γενικά μεγαλύτερη.
Σε κάθε περίπτωση, για να είναι κανείς σίγουρος, καλό είναι να συμβουλεύεται το βιβλίο του κατασκευαστή με τις οδηγίες χρήσης και συντήρησης του οχήματος μας.
Συντήρηση – αντικατάσταση υαλοκαθαριστήρων
Και οι υαλοκαθαριστήρες, όπως και τα ελαστικά ενός οχήματος είναι αναλώσιμοι και χρειάζονται τακτικά αντικατάσταση. Και εδώ ισχύει κάτι παρόμοιο με τα λάστιχα, ότι δηλαδή δεν μπορεί να κάνει κανείς κάτι ιδιαίτερο για την συντήρηση τους, παρά μόνο ίσως και την πρόληψη της φθοράς τους.Οι υαλοκαθαριστήρες λοιπόν στα περισσότερα ΙΧ οχήματα χρειάζονται:
- αντικατάσταση με καινούργιους κάθε χρόνο ή το πολύ κάθε δυο χρόνια (ανάλογα με την ποιότητα τους και τον βαθμό φθοράς τους (αν θέλουμε αλλάζουμε μόνο τα μάκτρα, δηλαδή τα λαστιχάκια, που είναι πιο οικονομικά),
- η αλλαγή να γίνεται κατά τους φθινοπωρινούς μήνες (π.χ. Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο) πριν ξεκινήσουν οι πρώτες βροχές,
- “λίπανση” με βαζελίνη ή κάποιο αντίστοιχο προϊόν αν ακούγεται θόρυβος κατά τη λειτουργία τους.
Για να παρατείνουμε την διάρκεια ζωής των υαλοκαθαριστήρων ενός αυτοκινήτου ακόμη και κατά έναν ολόκληρο χρόνο μπορούμε να:
- τους αντικαθιστούμε με παλιούς, αλλά σε καλή κατάσταση, τους καλοκαιρινούς μήνες για να μην ξεραίνονται από τον ήλιο,
- εφαρμόσουμε στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου μας προϊόντα νανοτεχνολογίας τα οποία δρουν σαν ένα υδρόφοβο προστατευτικό φιλμ απωθώντας το νερό της βροχής.
Και στις δυο αυτές περιπτώσεις οι υαλοκαθαριστήρες μας χρησιμοποιούνται λιγότερο και άρα επιμηκύνεται σημαντικά η διάρκεια ζωής τους.
Συντήρηση κλιματιστικού (air condition) αυτοκινήτου
Τα περισσότερα (αν όχι όλα) τα αυτοκίνητα σήμερα διαθέτουν κάποιο σύστημα κλιματισμού είτε αυτό είναι ένα απλό air condition (A/C) ή κάποιο έξυπνο σύστημα clima.
Καλό είναι να κάνουμε μια γενική συντήρηση και έναν γενικό έλεγχο στο σύστημα κλιματισμού του αυτοκινήτου μας σε τακτά χρονικά διαστήματα (πχ κάθε 1 ή 2 χρόνια) ή σε περίπτωση που διαπιστώσουμε ότι κάτι δεν πάει καλά.
Για παράδειγμα αν ο κλιματισμός δεν λειτουργεί σωστά (πχ δεν μπορεί να ψύξει τον χώρο της καμπίνας) τότε ενδέχεται να έχει μειωθεί η στάθμη του ψυκτικού υγρού και να χρειάζεται συμπλήρωση.
Προσοχή!
Το κλιματιστικό του αυτοκινήτου δεν είναι μόνο για ψύξη το καλοκαίρι, αλλά και για θέρμανση κατά τους χειμερινούς μήνες!
Για τον λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό να λειτουργεί σωστά το air condition ή το clima του αυτοκινήτου μας προκειμένου να μπορούμε για παράδειγμα να ξεθαμπώνουμε το παρμπρίζ τον χειμώνα και να έχουμε όσο το δυνατόν καλύτερη ορατότητα.
Κάτι άλλο που πρέπει να προσέξουμε κατά τη συντήρηση του κλιματιστικού του αυτοκινήτου ή του όποιου άλλου οχήματος μας, είναι ο ταυτόχρονος καθαρισμός ή η αντικατάσταση του φίλτρου της καμπίνας των επιβατών.
Η εργασία αυτή είναι σημαντική προκειμένου ο αέρας μέσα στο αυτοκίνητο να είναι καθαρός και άρα το ταξίδι μας να είναι πιο άνετο και πιο ασφαλές.
Αξίζει να σημειωθεί στο σημείο αυτό ότι ο καθαρισμός ή αλλαγή του φίλτρου αυτού ορισμένες φορές περιλαμβάνεται στο βασικό σέρβις του αυτοκινήτου μας.
Καλές και ασφαλείς διαδρομές!